Σχολικά κυλικεία και διατροφική εκπαίδευση
Μιας και σήμερα ξεκινάει η νέα σχολική χρονιά, καλό θα ήταν, για όσους από εσάς είστε γονείς, να γνωρίζετε ποια είναι τα επιτρεπόμενα προς πώληση προϊόντα στα σχολικά κυλικεία.
Δυστυχώς πολλές φορές αυτές οι προδιαγραφές δεν πληρούνται, αλλά και όταν πληρούνται, τα παιδιά τις περισσότερες φορές καταλήγουν να καταφεύγουν σε επιλογές τροφίμων που προμηθεύονται εκτός του σχολικού χώρου (επιλογές λιγότερο υγιεινές και θρεπτικές).
Για το καλό της νέας γενιάς λοιπόν, διεκδικείστε αλλά και εκπαιδεύστε τα παιδιά σας σε θρεπτικότερες διατροφικές επιλογές.
Καλό θα ήταν λοιπόν :
να ενημερωθείτε οι ίδιοι για τις προδιαγραφές που υποχρεούται να πληρεί το κυλικείο του σχολείου που φοιτεί το παιδί σας. (δείτε παρακάτω)
να ελέγξετε το αν πληρούνται αυτές οι προδιαγραφές.
εάν δεν πληρούνται, διεκδικήστε την εφαρμογή τους.
συζητήστε με τα παιδιά σας για ποιο λόγο είναι σημαντικό όταν επιλέγουμε το τι θα φάμε, να λαμβάνουμε υπόψιν και το τι θρεπτικά συστατικά και ουσίες θα λάβουμε καταναλώνοντάς το.
προσπαθήστε ακόμα και στο σπίτι, το παιδί να βρίσκει υγιεινές και θρεπτικές επιλογές. Από εκεί ξεκινάει η εκπαίδευση.
σε περίπτωση που το παιδί σας είναι σε προσχολική ηλικία ή ακόμη και στο δημοτικό, θα μπορούσατε να του ετοιμάζετε να παίρνει κάτι στο σχολείο από το σπίτι. Σε αυτήν την περίπτωση θα έχετε εσείς τον έλεγχο του τι τρώει το παιδί σας, τόσο ποιοτικά όσο και θρεπτικά.
είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι σε άλλες χώρες, το να παίρνει κάποιος έτοιμο φαγητό ή σνακ από το σπίτι είναι κάτι πολύ συνηθισμένο και όχι ταμπού. Και αυτό ισχύει ακόμα και για φοιτητές σε πανεπιστήμια, αλλά και για ενήλικες εργαζόμενους. Στην Ελλάδα δυστυχώς, πολλά παιδάκια αλλά και ενήλικες ακόμα «ντρέπονται» να φάνε κάτι που το έχουν πάρει από το σπίτι. Και αυτό είναι μία από τις αιτίες που κάποιος μπορεί να γίνει φιλάσθενος και υπέρβαρος ή ακόμα και παχύσαρκος.
Προσπαθήστε να συμβάλλετε λοιπόν στο να αλλάξει αυτή η νοοτροπία, μαθαίνοντας από τώρα τα παιδιά σας πώς να τρέφονται σωστά και εκπαιδεύοντάς τα για το πώς θα γίνουν υγιείς ενήλικες!
Με τις θερμότερες ευχές για μία καλή σχολική χρονιά,
Λαμπρινή Μόσχου
Σύμφωνα με την Υπουργική απόφαση Αριθμ. Υ1γ/ Γ.Π/οικ 81025 (ΦΕΚ 2135/τ.Β’/29-08-2013) “Κανόνες υγιεινής σχολικών κυλικείων, καντινών (σταθερών), χώρων εστίασης εντός των σχολείων και καθορισμός των προϊόντων που διατίθενται από αυτά εντός δημοσίων και ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα επιτρεπόμενα προς πώληση προϊόντα στα σχολικά κυλικεία – καντίνες
1. ΦΡΟΥΤΑ−ΛΑΧΑΝΙΚΑ
• Φρέσκα φρούτα−λαχανικά ανάλογα με την εποχή (π.χ. μήλο, αχλάδι, πορτοκάλι, μανταρίνια, μπανάνα, βερίκοκα, ροδάκινο κλπ), καλά πλυμένα και συσκευασμένα σε ατομική μερίδα.
• Αποξηραμένα φρούτα (π.χ. βερίκοκα, δαμάσκηνα, σύκα, σταφίδες, μπανάνες κλπ) χωρίς προσθήκη ζάχαρης, συσκευασμένα σε ατομική μερίδα έως 50γρ.
• Φυσικός χυμός φρούτων ή και λαχανικών που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων − καντινών. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσιών. Συστήνεται να είναι δυνατή η κατανάλωση του άμεσα μετά την παρασκευή του σε ποτήρια μιας χρήσης ανακυκλώσιμου υλικού.
• Φρουτοσαλάτα που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων − καντίνων από φρέσκα, καλά πλυμένα φρούτα εποχής. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσιών.
• Σαλάτα από φρέσκα, καλά πλυμένα λαχανικά που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων−καντινών, χωρίς προσθήκη αλατιού. Επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου, ξυδιού η λεμονιού.
• Συσκευασμένοι φυσικοί χυμοί φρούτων και ομοειδών προϊόντων, χωρίς συντηρητικά και χωρίς προσθήκη ζάχαρης, σε ατομική συσκευασία έως και 250ml.
2. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ
• Γάλα τυποποιημένο, παστεριωμένο σε ατομική συσκευασία έως 500ml πλήρες και ημιαποβουτυρωμένο (1,5%−1,8% λιπαρά).
• Σοκολατούχο γάλα με χαμηλά λιπαρά (max.1,8%) σε συσκευασία έως 250ml.
• Γιαούρτι τυποποιημένο (έως 5% λιπαρά) χωρίς πρόσθετα σάκχαρα σε ατομική μερίδα έως 200 γραμμάρια.
• Ροφήματα από συνδυασμούς φρέσκου γάλακτος και φρέσκων φρούτων που θα παρασκευάζονται στο κυλικείο. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη ζάχαρης. Απαγορεύεται η διάθεση άλλων τυποποιημένων αναλόγων ροφημάτων καθώς και η χρήση έτοιμης σκόνης για την παρασκευή τους.
• Τυριά πολύ σκληρά, σκληρά, ημίσκληρα, μαλακά τυριά. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Εξαιρούνται τα ανακατεργασμένα τυριά ή τηγμένα τυριά και ανακατεργασμένα τυριά με αλειφώδη υφή.
3. ΑΠΛΑ ΑΡΤΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Ή ΑΡΤΟΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ
• Κουλούρι σησαμένιο ολικής άλεσης πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό.
• Κριτσίνια ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία έως 50γρ.
• Φρυγανιές ολικής άλεσης πλούσιες σε φυτικές ίνες ή λευκές, σε ατομική συσκευασία έως 50γρ.
• Κράκερς ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία έως 50γρ
Τα παραπάνω απλά αρτοπαρασκευάσματα πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προδιαγραφές:
Κορεσμένα λιπαρά έως 3%
Τράνς λιπαρά έως 0,1 %
Νάτριο έως 0,5%
4. ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΡΤΟΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ
• Μουστοκούλουρα σε ατομική μερίδα έως 60γρ.
• Σταφιδόψωμο σε ατομική μερίδα έως 60γρ.
• Μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης σε ατομική μερίδα έως 40γρ, η οποία να πληρεί τις ακόλουθες προδιαγραφές:
Κορεσμένα λιπαρά έως 3% Τράνς λιπαρά έως 0,1%
Νάτριο έως 0,5%
• Επιτρέπεται η διάθεση τυρόπιτας−πίτας λαχανικών σε ατομικές μερίδες των 120 γρ. και με συγκεκριμένες προδιαγραφές:
Α) Η λιπαρή ύλη για τη ζύμη−φύλλο πρέπει να είναι αποκλειστικά ελαιόλαδο. Δεν επιτρέπεται η χρήση ζύμης σφολιάτας
Β) Το τυρί που θα χρησιμοποιείται στις τυρόπιτες θα πρέπει να αποτελεί τουλάχιστον το 40% του συνολικού βάρους. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Απαγορεύεται η χρήση τετηγμένων τυριών.
• Πίτσα με τις παρακάτω προδιαγραφές:
Για τη βάση τα επιτρεπόμενα υλικά είναι αλεύρι, αβγό, γιαούρτι, αλάτι και μυρωδικά βότανα. Απαγορεύεται η χρήση ενισχυτικών γεύσης όπως το γλουταμινικό μονονάτριο. Για τη γέμιση τα επιτρεπόμενα προϊόντα είναι τυρί, τομάτα, πιπεριές, μανιτάρια, κρεμμύδι, καλαμπόκι. Δεν επιτρέπεται η χρήση σάλτσας και αλλαντικών.
5. ΣΑΝΤΟΥΙΤΣ
• Τα σάντουιτς/ τοστ μπορούν να παρασκευάζονται με συνδυασμούς των τροφίμων των επόμενων παραγράφων.
Μπορούν να είναι τυποποιημένα ή να παρασκευάζονται στο χώρο του κυλικείου−καντίνας αυθημερόν.
• Επιτρέπεται η χρήση όλων των ειδών ψωμιού, ολικής άλεσης πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό όπως ψωμάκι ατομικό ψωμί για τοστ, μπαγκέτα, ελληνική πίτα, αραβική πίτα, σησαμένιο κουλούρι. Συστήνεται το ψωμί ολικής άλεσης. Δεν επιτρέπεται το μπριος, το κρουασάν ή το πιροσκί. Η ελληνική πίτα δεν πρέπει να περιέχει γλυκουρονικό νάτριο.
• Δεν επιτρέπεται η χρήση άλλων αλλαντικών, εκτός από βραστή γαλοπούλα με τις παρακάτω προδιαγραφές:
α) Κορεσμένα λιπαρά έως 1 % β) Νάτριο έως 1 %
• Λαχανικά όλων των ειδών.
• Ελιές χωρίς το κουκούτσι και πάστα ελιάς.
• Αβγό καλά βρασμένο.
• Από λιπαρές ύλες επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου
• Επιτρέπεται η παρασκευή γλυκών σάντουιτς με συνδυασμό των προαναφερομένων ψωμιών και ως γέμιση 1 κουταλιά της σούπας μέλι ή μέλι με ταχίνι.
6. ΓΛΥΚΙΣΜΑΤΑ
• Κρέμα και ρυζόγαλο σε ατομικές μερίδες των 150γρ. (με περιεκτικότητα σε λίπος γάλακτος έως 4%).
• Χαλβάς σε ατομική μερίδα έως 50 γρ.
• Παστέλι σε ατομική μερίδα έως 50γρ.
• Μέλι σε ατομική μερίδα.
• Σοκολάτα υγείας και γάλακτος σε ατομική μερίδα έως 30γρ.
Δεν επιτρέπεται η διάθεση τσιχλών και καραμελών.
7. ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ
• Στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπονται οι ξηροί καρποί όλων των ειδών χωρίς προσθήκη αλατιού ή ζάχαρης σε ατομική συσκευασία έως 50γρ. Δεν επιτρέπονται οι τηγανισμένοι ξηροί καρποί.
8. ΥΓΡΑ ΤΡΟΦΙΜΑ
• Εμφιαλωμένο νερό.
• Στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπονται τα παρακάτω αφεψήματα: χαμομήλι, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή σύνθετων γλυκαντικών.
• Καφές μόνο για το προσωπικό.
• Δεν επιτρέπεται η διάθεση αναψυκτικών.
9. Επιτρέπεται η διάθεση και ≪βιολογικών προϊόντων≫ όπως αυτά ορίζονται στους Κανονισμούς 834/2007 και 889/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με την προϋπόθεση ότι αυτά εμπίπτουν στον ανωτέρω κατάλογο.
10. Δεν επιτρέπεται η διάθεση λειτουργικών τροφίμων ή συμπληρωμάτων διατροφής και προϊόντων που περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
Δεν επιτρέπεται η διάθεση άλλων προϊόντων, που δεν περιλαμβάνονται στην παρούσα Υγειονομική Διάταξη.
